Senat przyjął bez poprawek pakiet ustaw sądowych PiS

Senat RP przyjął bez poprawek pakiet ustaw sądowych przygotowanych przez Prawo i Sprawiedliwość.

Senatorowie w bloku głosowań przyjęli bez poprawek trzy ustawy autorstwa PiS – jedną tzw. antyobstrukcyjną i dwie tzw. kompromisowe.

Ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym

Wprowadza zmiany o charakterze doprecyzowującym, umożliwiające sprawne stosowanie przewidzianych w niej procedur. Nowelizacja ma na celu zapewnienie realizacji zasady autonomii budżetowej Izby Dyscyplinarnej SN. Przewiduje, że prezes SN, kierujący Izbą Dyscyplinarną, będzie samodzielnie – bez udziału czy upoważnienia I prezesa SN – dysponował budżetem związanym z jej funkcjonowaniem.

Nowela zawiera także regulację mającą zagwarantować, że obsadzenie stanowisk I prezesa SN lub prezesa SN nastąpi w trybie nowej ustawy o Sądzie Najwyższym. Zgodnie z dotychczas obowiązującą ustawą o SN, wybór ławników do tego sądu Senat ma przeprowadzić w ciągu trzech miesięcy. W noweli przewidziano w związku z tym możliwość orzekania w okresie przejściowym przez ławników z Sądu Okręgowego w Warszawie i Sądu Okręgowego Warszawa-Praga nie tylko w sprawach dyscyplinarnych, lecz także w sprawach skarg nadzwyczajnych. Ponadto zdecydowano, że ławników do SN Senat ma wybierać w głosowaniu jawnym, a nie – jak przewiduje ustawa obecnie – tajnym.

Ustawa została wprowadzona po to, by zabezpieczyć władzę przez ewentualną obstrukcją ze strony I prezes Sądu Najwyższego.

Ustawa o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Umożliwia publikację wyroków TK z 9 marca, 11 sierpnia i 7 listopada 2016 r. (sygn. akt K 47/15, K 39/16 i K 44/16). Jak wskazano w uzasadnieniu noweli, jej autorzy „stoją na stanowisku, że choć publikacja rozstrzygnięć TK z 9 marca, 11 sierpnia i 7 listopada 2016 r., co do zasady nie jest konieczna z punktu widzenia polskiego prawa, to istnieją powody, dla których może to być pod pewnymi warunkami pożądane”. Rozwiązanie to powinno przyczynić się do zakończenia sporu o TK i wzmocnienia jego pozycji ustrojowej, a także poprawy sytuacji Polski w sporze z Komisją Europejską.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz ustawy o Sądzie Najwyższym

Przewiduje dwustopniową procedurę konsultacji przy odwoływaniu prezesów i wiceprezesów sądów. Zgodnie z nią, minister sprawiedliwości najpierw zasięga opinii kolegium sądu, a jeżeli ta jest negatywna, zwraca się do Krajowej Rady Sądownictwa. KRS będzie mogła odmówić zgody większością 2/3 głosów, co będzie wiążące dla ministra. Nowelizacja zrównuje standardowy wiek przejścia w stan spoczynku do 65 lat dla sędziów kobiet i mężczyzn, ale pozostawia kobietom możliwość wyboru i wcześniejszego przejścia w stan spoczynku po ukończeniu 60 lat, niezależnie od stażu pracy.

Zgodnie z nowymi przepisami, to KRS, a nie prezydent, będzie mogła wyrazić zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego po ukończeniu przez niego 65. roku życia. Decyzje Rady w tym zakresie mają być ostateczne. W noweli określono ponadto zasady zwoływania pierwszego posiedzenia Krajowej Rady Sądownictwa po zwolnieniu stanowiska jej przewodniczącego. Zwoływać je będzie pierwszy prezes Sądu Najwyższego na dzień przypadający nie później niż w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia stanowiska przewodniczącego. Jeśli tego nie zrobi, posiedzenie będzie mógł zwołać najstarszy wiekiem członek rady, będący sędzią lub sędzią w stanie spoczynku.